Leegstaande woningen en gebouwen

Registratie van de leegstand

Langdurige leegstand maakt een buurt minder aantrekkelijk en kan de aanpalende woningen schade toebrengen. Een leegstaande eigendom brengt niets op, integendeel, de gemeente kan een belasting op deze leegstand heffen. Tel daarbij de nood aan betaalbaar vastgoed om tot de conclusie te komen dat leegstand absolute verspilling is.

De leegstandsaanpak voor woningen en gebouwen is momenteel een volledig gemeentelijke aangelegenheid. Voor leegstaande bedrijfsruimten groter dan 500m² geldt een afzonderlijke regeling.

Een woning die al minstens 12 maanden onbewoond is, wordt opgenomen in het leegstandsregister. Een gebouw dat voor meer dan de helft niet gebruikt wordt waarvoor het werd vergund, wordt na 12 maanden eveneens opgenomen in het leegstandsregister.

Wat zijn de gevolgen van een opname in het leegstandsregister?

• Onder bepaalde voorwaarden geldt een belastingvermindering voor een kredietgever die een renovatieovereenkomst afsluit voor een pand dat hoogstens vier jaar in het leegstandsregister staat.
• De koper van een geregistreerd pand kan een vermindering krijgen op de heffingsgrondslag voor de bepaling van de registratierechten.
• De gemeente heft een belasting op leegstand.
• Er rust bovendien een recht van voorkoop op elke woning die opgenomen is in het leegstandsregister. Dat betekent dat bepaalde besturen (de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, de sociale huisvestingsmaatschappij, de gemeente en eventueel ook het OCMW) het recht hebben om bij een geplande verkoop de woning aan te kopen tegen de afgesproken prijs.
• Onder bepaalde voorwaarden kan de gemeente, het OCMW of een sociale woonorganisatie van rechtswege een sociaal beheersrecht krijgen over de woningen die in het leegstandsregister zijn opgenomen.

Belasting op de leegstand

De belasting voor een leegstaande woning of een leegstaand gebouw is voor het eerst verschuldigd vanaf het ogenblik dat die woning of dat gebouw gedurende twaalf opeenvolgende maanden is opgenomen in het leegstandsregister. De belasting bedraagt na het eerste opnamejaar 1.300 euro, vanaf de derde verjaardag is dit 2.600 euro en vanaf de vijfde verjaardag 3.900 euro.

Vrijstelling van de leegstandsheffing

Er zijn een aantal (tijdelijke) vrijstelling mogelijk op de leegstandsheffing, zoals bij renovatiewerken of wanneer u naar een verzorgingsinstelling bent verhuisd. Uw woning of gebouw blijft wel opgenomen in het leegstandsregister voor verdere opvolging. Een vrijstelling van de leegstandsheffing kan u aanvragen via het E-Loket.

Einde van de leegstand

Wanneer u kan aantonen dat uw woning of gebouw gedurende 6 opeenvolgende maanden opnieuw gebruikt wordt volgens de vergunde functie, dan wordt de woning of het gebouw uit het leegstandsregister geschrapt. Een schrapping uit het leegstandsregister kan u aanvragen via het E-Loket.